An Treochlár um Ghníomhú ar son na hAeráide d’Oifig an Ombudsman
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá sainordú tugtha ag an Rialtas don earnáil phoiblí le ceannaireacht a thabhairt le dea-shampla i ngníomhú ar son na haeráide. Is í an cháipéis lárnach a bhuntacaíonn leis an mbeartas seo an Sainordú um Ghníomhú ar son na hAeráide 2022 a dtagraítear dó chomh maith sa Phlean um Ghníomhú ar son na hAeráide 2021 (CAP 21). Foráiltear in CAP 21 go gcuireann comhlachtaí earnála poiblí Treochlár um Ghníomhú ar son na hAeráide (CAR) le chéile.
Tá sé chomhlacht reachtúla éagsúla inár nOifig a dtacaíonn ár ‘Cnámh Droma Corparáideach’ (Acmhainní Daonna, Airgeadais, TFC, Dlí agus Cumarsáid) leo go léir. Tagraíonn “an Oifig” i dteannta a chéile do na comhlachtaí reachtúla a liostaítear thíos.
Ní shásaíonn an Oifig an cur síos ar “Comhlacht Poiblí Mór”[1] faoi mar a leagtar amach in CAP 21. Léirítear inár CAR, dá bharr, go mór mór, an struchtúr a chuimsítear sa Treoir maidir le Treochláir um Ghníomhú ar son na hAeráide do Chomhlachtaí Earnála Poiblí 2023 a d’fhoilsigh an SEAI agus an GCC. (I gcás comhlachtaí poiblí níos lú, is féidir treochlár an SEAI/an GCC a úsáid mar theimpléad don treochlár.) Cloíonn ár Léarscáiliú i leith riachtanais an tSainordaithe um Ghníomhú ar son na hAeráide (Aguisín 1) go príomha leis an teimpléad a leagtar amach i dtreoir 2023.
Rinne ár nOifig roinnt saincheisteanna a sainaithníodh sa CAR a chur chun cinn cheana féin. Léirítear ár ndul chun cinn sa cháipéis seo agus tugtar achoimre air in Aguisín 1.
Cheadaigh ár nArd-Stiúrthóir agus ár gCoiste Comhairleach Bainistíochta (MAC) ár mbun-CAR an 29 Márta 2023. Rinne ár nArd-Stiúrthóir agus an MAC an CAR leasaithe seo a bhreithniú agus a cheadú an 27 Meán Fómhair 2023. Foilseofar an CAR leasaithe ar shuíomhanna gréasáin ár nOifige agus ar ár n-inlíon foirne.
Ball den MAC é an tOifigeach Aeráide agus Inbhuanaitheachta/Feidhmíochta Fuinnimh. Anuas air sin, tugann ionadaithe den Fhoireann Ghlas an t-eolas is déanaí don MAC go rialta trí chuir i láthair a dhéanamh ar shaincheisteanna tábhachtacha agus nuashonruithe ginearálta a thabhairt ar dhul chun cinn ar a bplean gníomhaíochta. Glacann an Fhoireann Ghlas le róil tacaíochta le saincheisteanna glasa i measc rannóga éagsúla na heagraíochta.
Oifigeach Aeráide agus Inbhuanaitheachta
Tugtar faoi deara nach sásaíonn an Oifig seo an cur síos ar “Comhlacht Poiblí Mór”. Is é an tOifigeach Aeráide agus Inbhuanaitheachta an tOifigeach Feidhmíochta Fuinnimh freisin. Ceann Seirbhísí Corparáideacha é an duine seo agus is ball den MAC iad agus tá freagracht orthu as an sainordú um Ghníomhú ar son na hAeráide a chur i bhfeidhm agus tuairisciú air. Tá na cumhachtaí riachtanacha cinnteoireachta ag an duine seo maidir le bainistíocht saoráidí, soláthar, rialachas agus tuairisciú.
An Fhoireann Ghlas
Bunaíodh Foireann Ghlas inár nOifig i dtosach in 2020. Sa chomhthéacs ina bhfuil baill den bhun-Fhoireann Ghlas ag fágáil na hOifige chun glacadh le deiseanna nua, ceapadh Foireann Ghlas nua i Márta 2022. Tá ochtar ball san Fhoireann Ghlas agus déanann sí ionadaíocht do na comhlachtaí reachtúla agus na haonaid ghnó éagsúla laistigh den Oifig.
Oibríonn an Fhoireann Ghlas faoina Téarmaí Tagartha lenar chomhaontaigh agus a shínigh an MAC i Samhain 2022. Rinne an Fhoireann Ghlas clár oibre uaillmhianach agus dúshlánach a chur le chéile don bhliain 2022 agus thug siad aghaidh ar níos mó ná 70% dá n-earraí gnímh. Chuir an Fhoireann Ghlas Tuarascáil Bhliantúil ar a gníomhaíochtaí in 2022 faoi bhráid an MAC agus cuireadh an tuarascáil seo ar fáil ina dhiaidh sin don fhoireann go léir ar Inlíon ár nOifige.
Forbraíodh Plean Gníomhaíochta don bhliain 2023. D’oibrigh an Fhoireann Ghlas i rith 2023 le haghaidh a thabhairt ar earraí an Phlean Gníomhaíochta. Tuairisceoidh an Fhoireann Ghlas ar dhul chun cinn an CAR don Oifigeach Aeráide agus Inbhuanaitheachta agus leanfaidh sí le cuir i láthair rialta a dhéanamh don MAC maidir le straitéisí, beartais agus tionscnaimh lenár gceanglais faoi CAP 21 a shásamh.
Shainaithin an Fhoireann Ghlas cumarsáid agus eolas a roinnt mar phríomhghnéithe i dtaobh a cuspóirí a bhaint amach agus a chur ar chumas na hOifige a spriocanna CAP21 a bhaint amach. Tá leathanach tiomnaithe dó ar Inlíon na hOifige. Bhain an Fhoireann Ghlas leas as na modhanna seo a leanas cumarsáide agus roinnte eolais agus leanfaidh siad le hamhlaidh a dhéanamh:
Maidir le hanailís ar riachtanais oiliúna amach anseo, tuigtear go bhfuil an SEAI agus an GCC ag oibriú le bearnaí scileanna a shainaithint sa státseirbhís agus oiliúint chuí a eagrú. Cinnteoimid go dtabharfaidh an Bhainistíocht Shinsearach go léir (leibhéal príomhoifigigh nó a chomhionann agus os a chionn) faoi chúrsa oiliúna ceannaireachta in 2023 nó 2024. Beidh ar bhaill den Fhoireann Ghlas agus ar an bhfoireann ábhartha eile breithniú a dhéanamh ar an oiliúint siúd mar chuid dá bpleananna bliantúla Foghlama agus Forbartha. Cé nár cuireadh aon oiliúint fhoirmiúil i bhfeidhm go fóill, cuireadh cúrsaí oiliúna an SEAI ar fáil do bhaill den Fhoireann Ghlas, cosúil le Eolas Bunúsach faoi Charbón agus bhí an rath geal ar fheachtais eolais agus ar cheardlanna a cuireadh ar siúl don fhoireann, faoi mar a dtugtar cuntas air, i dtaobh feasacht a mhúscailt ar fhuinneamh agus ar shaincheisteanna níos fairsinge comhshaoil.
Cuirtear na riachtanais oiliúna thuas san áireamh i Straitéis Foghlama agus Forbartha na hOifige.
Déanfaimid tuairisciú ar ár ndul chun cinn i dtaobh ár n-éachtaí faoin sainordú aeráide a bhaint amach inár dTuarascálacha Bliantúla. Tuairisceoimid, trí úsáid a bhaint as Córas Monatóireachta agus Tuairiscithe Earnála Poiblí an SEAI, ar an méid seo a leanas:
5)Ár spriocanna laghdaithe astaíochtaí carbóin (laghdú 51% faoin mbliain 2030) a bhaint amach
Laghdú 51% ar astaíochtaí carbóin faoin mbliain 2030 atá sa sprioc don earnáil phoiblí. Sprioc nua í seo agus shocraigh an SEAI leibhéil bhonnlíne do gach comhlacht ar bhonn aonair bunaithe ar mheánastaíochtaí C02 2016-2018 a bhaineann le fuinneamh.
Ar an mbealach céanna leis an sprioc éifeachtúlachta fuinnimh, leagadh an bhonnlíne (i.e. 2016-2018) síos sular aistrigh an Oifig chuig foirgneamh atá níos tíosaí ar fhuinneamh in 2019. Bhí déchóras leictreachais agus teirmeach inár seanáitreabh (arbh é an gás don chóras téimh a bhí sa chóras teirmeach) agus ní úsáidtear ach leictreachas amháin do sholas agus téamh inár bhfoirgneamh reatha. Ó tharla gur leagadh ár mbonnlíne sa seanfhoirgneamh, cuireadh bonnlíne 143,000 kgC02 ar fáil do leictreachas agus 45,000 kgC02 don chóras teirmeach ar fáil dúinn. Is soiléir nach mbeidh aon astaíochtaí againn amach anseo a bhaineann le córas teirmeach. Ba iad ár n-astaíochtaí carbóin don bhliain 2020 agus 2021 66,000kg de C02 (laghdú 54%, i ndáiríre) agus 55,000kg de C02 (laghdú 62% i ndáiríre), faoi seach.
Níl súil leis go dtiocfaidh borradh faoi sheirbhísí a d’imreodh tionchar suntasach ar astaíochtaí fuinnimh i gcaitheamh thréimhse na sprice.
Leanfaidh an Oifig de bheith dírithe ar a sprioc dhícharbónaithe a bhaint amach agus déanfaidh sí na hiarrachtaí a uasmhéadú lena hastaíochtaí carbóin a laghdú trí réimse beart a dtugtar cuntas orthu sa cháipéis seo. Sainaithníodh san Iniúchadh ar Éifeachtúlacht Fuinnimh, ach go háirithe, clár cuimsitheach beart a ndearnadh plean gníomhaíochta díobh. Beidh baint lárnach aige seo le feachtas na hOifige chun a hastaíochtaí carbóin a laghdú agus, leis sin, a spriocanna a bhaint amach.
Is í an sprioc éifeachtúlachta fuinnimh coigiltí 50% a bhaint amach faoin mbliain 2030. Úsáid fuinnimh in 2009 atá sa bhonnlíne don sprioc seo, arb í sin an bhonnlíne chéanna leis sin a úsáideadh do sheansprioc 2020. Athlonnaíodh Oifig an Ombudsman chuig áitreabh nua atá níos tíosaí ar fhuinneamh i mí na Nollag 2019. Is éard a chiallóidh seo, go héifeachtach, ná nach mbeidh an sprioc bhonnlíne a leagadh in 2009 chomh bríoch céanna agus atá sí i gcomhlachtaí earnála poiblí eile. Thug an SEAI le fios ina leith seo go bhfuil cás uathúil ag gach comhlacht poiblí agus go mb’fhéidir go n-oirfidh tréimhse na bonnlíne d’eagraíochtaí áirithe agus nach n-oirfidh sí do chinn eile. Chuir sé in iúl, ina theannta sin, go bhfuil formhór na n-eagraíochtaí dinimiciúil agus go bhféadfaidís oibríochtaí a mhéadú nó a laghdú ag aon tráth agus nach bhfuil súil ag an SEAI, dá bharr, eisceachtaí ná coigeartuithe a dhéanamh ar an sprioc bhonnlíne.
Ba iad ár leibhéil ídithe san áitreabh nua 499,000 kWh (coigilt 48% i dtéarmaí saora ar sprioc 2009) agus 299,000 kWh (coigilt 69%) don bhliain 2020 agus 2021, faoi seach. De bharr na dianghlasála agus an dúnta éagsúil, b’fhéidir nach gcuirtear san áireamh sna figiúirí seo gnáthphatrúin úsáide agus bhí deacrachtaí ann maidir le córas aerchóirithe ar feadh roinnt de na tréimhsí faoi chaibidil.
Tabharfaidh an Oifig go gníomhach faoi bhearta cosúil le cloí leis an bhFeachtas Laghdaigh d’Úsáid, na bearta a chur i bhfeidhm a dtugtar cuntas orthu san Iniúchadh ar Éifeachtúlacht Fuinnimh agus in úsáid leanúnach a bhaint as méadair chliste fuinnimh le deiseanna breise éifeachtúlachta fuinnimh a shainaithint. Cuireadh plean gníomhaíochta le chéile i ndiaidh an Iniúchta ar Éifeachtúlacht Fuinnimh agus déanann an Fhoireann Ghlas athbhreithniú rialta ar dul chun cinn i leith na mbeart seo.
An tIniúchadh ar Éifeachtúlacht Fuinnimh
Tugadh faoi Iniúchadh ar Éifeachtúlacht Fuinnimh i Meán Fómhair 2022. Bhreithnigh an Fhoireann Ghlas tuarascáil an iniúchta agus shainaithin siad na gníomhartha a theastaíonn leis na 23 moladh a chuimsítear ann a chomhlíonadh. Baineann tromlach na moltaí le:
Glacadh le go leor de na moltaí seo cheana féin, Beartas Éifeachtúlachta Fuinnimh a fhorbairt san áireamh.Cuireadh iad siúd nár glacadh leo san áireamh i bPlean Gníomhaíochta na Foirne Glaise don bhliain 2023.
Rátáil DEC
I gcomhréir le I.R. 243 de 2012, d’fhostaigh an Oifig sainchomhairleoir chun tabhairt faoi rátáil DEC (deimhniú taispeána fuinnimh) don fhoirgneamh. Fuarthas rátáil B3. Taispeántar an DEC i bpríomhlimistéar fáiltithe ár nOifige. Bhí roinnt comhairle sa Tuarascáil Chomhairleach chomh maith inar luadh go bhféadfadh sí ár n-úsáid agus ár gcostais fuinnimh a laghdú. Baineann na tograí coigiltí go príomha le hinfheistíochtaí caipitil, cosúil le painéil ghréine a chur isteach. Tuigeann an Oifig gur chuir an tiarna talún painéil ghréine fhótavoltacha (PV) isteach cheana féin ar dhíon an fhoirgnimh mar chuid dá rátáil Platanaim LEED.
Cuireadh cóip den rátáil DEC ar fáil d’Oifig na nOibreacha Poiblí (OOP). Fanfaidh an Oifig le comhairle OOP, mar léas-sealbhóir agus an oifig ag a bhfuil an saineolas ábhartha, sula leanfar ar aghaidh le haon infheistíochtaí caipitil ina leith seo. Athbhreithneoidh an Fhoireann Ghlas na tograí siúd nach mbaineann le costais chaipitil agus cuirfear san áireamh iad ina bPlean Gníomhaíochta don bhliain 2023.
Feachtais Faisnéise
Chláraigh an Oifig le feachtas éifeachtúlachta fuinnimh Laghdaigh d’Úsáid de chuid an Rialtais. Thug an Oifig faoi fheachtas faisnéise don fhoireann trí theachtaireachtaí seachtainiúla a chur in airde ar an Inlíon lena n-eolas agus a bhfeasacht ar úsáid fuinnimh agus ar fhuinneamh a mhéadú. Chuir an Oifig na treoirlínte teochta agus fad feidhme na gcóras téimh a mholtar i bhfeidhm chomh maith.
Sular tugadh an feachtas Laghdaigh d’Úsáid isteach, eisíodh teachtaireachtaí don fhoireann, an tábhacht a chur in iúl don fhoireann san áireamh a bhaineann le trealamh a mhúchadh nuair nach bhfuil sé á úsáid. Leanfaidh an Fhoireann Ghlas le feasacht foirne a mhéadú ar úsáid agus ar chaomhnú fuinnimh i rith 2023.
Tá ár gcóras téimh/aerchóirithe go hiomlán leictreach agus tá sé á rialú ag teaschaidéal. Ní úsáideann sé aon bhreoslaí iontaise. Tá ceithre mhéadar leictreachais ar leith ag an Oifig.
Oibríonn an Oifig i gcomhar leis an tiarna talún le monatóireacht a dhéanamh ar ár n-úsáid fuinnimh. Is éard a bhaineann leis seo ná tuairiscí míosúla a fháil do gach méadar a dhéanann anailís ar úsáid fuinnimh agus a chuireann úsáid i gcomparáid le míonna roimhe sin. Leanfaidh Seirbhísí Corparáideacha agus an Fhoireann Ghlas leis na tuairiscí míosúla agus na moltaí seo a athbhreithniú ag féachaint le haon féidearthacht a shainaithint do laghduithe breise ar ídiú fuinnimh. Cuireann an Fhoireann Ghlas tuairisc ráithiúil le chéile don MAC ar úsáid fuinnimh. Tá ár gcaiteachas ar fhuinneamh sa chatagóir faoi €250,000 agus rangaítear sinn mar eagraíocht bheag dá bharr. Tá an Oifig sásta go bhfuil comhlacht / córas bainistíochta fuinnimh aici atá cuí i leith mhéid ár n-eagraíochta, faoi mar a leagtar amach i dtreoir an SEAI i leith Bainistíocht Fuinnimh Eiseamláireach a Léiriú agus go bhfuil cláir bhainistíochta fuinnimh á gcur i bhfeidhm againn atá cuí i leith mhéid ár n-eagraíochta de réir threoir bainistíochta fuinnimh an SEAI.
Faoi mar a dtugtar cuntas air sa cháipéis seo, leagadh ár spriocanna in aghaidh ár seanfhoirgnimh agus mar gheall go bhfuil ár bhfoirgneamh nua níos tíosaí ar fhuinneamh, tá súil leis gur cheart na spriocanna a bhaint amach gan gá a bheith le bearta móra a chur i bhfeidhm agus bheadh sé deacair, de bharr shonraíocht an fhoirgnimh, bearta coigilte fuinnimh breise a aimsiú nach mbaineann saincheisteanna iompraíochta leo. De bharr Covid agus fadhbanna leis an gcóras aerchóirithe, is an-deacair an méid a bheadh i gceist lenár n-úsáid i ngnáthbhliain a mheas ach oibreoimid go dian agus bainfimid leas as saineolas an SEAI lena chinntiú go bhfuilimid meáite ar ár gcoigiltí fuinnimh a uasmhéadú agus ár n-astaíochtaí C02 a íoslaghdú.
Próiseas é Soláthar Poiblí Glas (GPP) ina lorgaíonn údaráis phoiblí earraí, seirbhísí nó oibreacha a fhoinsiú a imríonn tionchar laghdaithe ar an gcomhshaol. Is éagsúil ó chonradh go conradh a bheidh a oiriúnaí atá bearta comhshaoil a chur san áireamh i dtionscadail soláthair phoiblí. Leagtar amach an beartas soláthair don Oifig sa Phlean Corparáideach Soláthair.
Díríonn an Oifig um Sholáthar Rialtais (an OGP) go lárnach ar GPP. Tugtar faoi fhormhór ár soláthair trí úsáid a bhaint as Creataí OGP agus cuirtear GPP san áireamh mar chritéar caighdeánach i gcáipéisí tairisceana teimpléid Chreat an OGP.
Seo a leanas na sraitheanna critéar is mó a bhaineann lenár n-oifig:
Is iad Seirbhísí agus Táirgí TFC an limistéar is mó is suntasaí; Arís eile, tugtar faoi fhormhór de Sholáthar TFC trí Chreataí an OSR. Tuigeann ár nAonad TFC go hiomlán Treoir na hEarnála Poiblí ina leith seo agus áireofar critéir ghlasa leis seo mar chuid dá bpróiseas tairisceana agus comhlíonfar forálacha chiorclán 20/2019 ar an ábhar sin. Sampla de seo is ea critéir ghlasa a chur san áireamh sa phróiseas soláthair do Sholáthraithe Seirbhíse Glantacháin. Cinnteoidh an Oifig go dtugtar fógra don fhoireann ábhartha go léir nuair atá earraí agus seirbhísí ábhartha á soláthar, Seirbhísí Bia agus Lónadóireachta agus Táirgí Páipéir agus Seirbhísí Clódóireachta san áireamh.
Cuirfidh an Oifig córas i bhfeidhm le GPP a chur i bhfeidhm a bhailiú agus a thaifeadadh inár nOifig do phróisis tairisceana lasmuigh de Chreat-Chomhaontuithe an OGP. Déanfaidh an tOifigeach Soláthair, atá ina bhall freisin den Fhoireann Ghlas, monatóireacht ar an soláthar lena chinntiú go gcuirtear na critéir ghlasa san áireamh sa chás gur cuí.
Tabharfaidh an Oifig beartas isteach atá dírithe ar níos mó roghanna neamhfheola a chur ar fáil nuair atá seirbhísí Bia agus Lónadóireachta á soláthar.
Úsáid páipéir:
Tháinig feabhsúcháin mhóra ar ár gcórais TF agus ar ár gcleachtais bhainistíochta taifead le blianta beaga anuas ónar eascair laghdú substainteach ar chomhaid agus ar chlódóireacht pháipéarbhunaithe. Rinne an t-aistriú chuig obair chumaisc an méid clódóireachta a dhéanann an fhoireann a laghdú freisin. B’ionann an líon leathanach a cuireadh i gcló in 2022 agus 280,000. I gcomparáid leis sin, b’ionann an líon leathanach a cuireadh i gcló in 2019 agus 710,000. Tabharfaidh córas a tugadh isteach níos luaithe i mbliana ina n-úsáideann an fhoireann svaidhpchártaí le haghaidh clódóireachta cúnamh breise ina leith seo.
Beartaíonn an Oifig freisin tuairisceáin a chuirtear faoi bhráid an Choimisiúin um Chaighdeáin in Oifigí Poiblí (SIPO) faoin Acht um Chaighdeáin in Oifigí Poiblí a dhigitiú. Tá an tionscadal seo le críochnú in 2025. Tosófar le tionscadal níos fadtéarmaí le tuairisceáin chuig SIPO a dhigitiú faoi na hAchtanna Toghcháin in 2025. Laghdóidh críochnú na dtionscadal seo úsáid páipéir go substainteach in SIPO agus laghdóidh sin an úsáid páipéir ar an iomlán san Oifig leis sin.
Úsáid Uisce:
Ceanglaítear i dTreoir na dTreochlár um Ghníomhú ar son na hAeráide 2023 na gComhlachtaí Earnála Poiblí a d’fhoilsigh an SEAI agus an GCC ar chomhlachtaí poiblí úsáid uisce a rianú agus pleananna a leagan amach le húsáid uisce a laghdú. Oibrítear an Oifig ó fhoirgneamh comhroinnte, leithris rochtana neamhshrianta san áireamh ar roinnt urlár agus áiseanna coiteanna cithfholctha agus, ar an ábhar sin, níl aon bhealach ann le hidirdhealú a dhéanamh ar ár n-úsáid sna limistéir seo ó chinn eile. Is é an t-aon uisce a bhfuil smacht díreach ag an Oifig air ná i leithreas amháin do dhaoine míchumasaithe, an ceaintín agus sna stáisiúin tae. Ullmhóidh an Fhoireann Ghlas ceardlann don fhoireann ar úsáid uisce a laghdú san oifig agus sa bhaile.
Úsáid Uisce:
Faoi mar a luaitear thuas, oibrítear an Oifig ó fhoirgneamh comhroinnte agus tugtar an dramhaíl go léir ón bhfoirgneamh isteach i seomra comhchoiteann dramhaíola. Is iad an t-aon staitisticí úsáide a fhaigheann an Oifig iad siúd don fhoirgneamh ina iomláine. Níl an Oifig ar an eolas ar aon bhealach ar leith le táirgeadh dramhaíola na hOifige a rianú. Ach leagann an Coiste Glas don fhoirgneamh spriocanna athchúrsála iomaíocha amach don fhoirgneamh ina iomláine agus glacann ár nOifig le ról an-ghníomhach i lámh chúnta a thabhairt don tiarna talún i mbaint amach na spriocanna seo.
D’ullmhaigh Foireann Ghlas na hOifige ceardlann don fhoireann go léir maidir le Dramhaíl agus Athchúrsáil agus Bia agus an Comhshaol atá ar fáil freisin ar inlíon na hOifige. Tá an Oifig ag oibriú chomh maith leis an tiarna talún le feabhas a chur ar spriocanna athchúrsála (féach mír 11 thíos).
Oibrítear ár nOifig i láthair amháin. Faoi mar a luaitear i Mír 6 thuas, baineadh rátáil DEC B3 amach dár bhfoirgneamh. Níl aon fheithiclí oifigiúla ná flít ag an Oifig. Ba cheart a thabhairt faoi deara chomh maith go bhfuil ár dtéamh go hiomlán leictreach agus nach bhfuil aon bhreoslaí iontaise á n-úsáid againn san fhoirgneamh.
Tá páirceáil shlán do rothair ar fáil cheana féin ag ár bhfoirgneamh. Anuas air sin, cuirtear taisceadáin, cithfholcadáin agus limistéar triomaithe d’éadaí ar fáil inár bhfoirgneamh. Tá ionad deisiúcháin rothar ann agus cuirtear laethanta seirbhíse rothar saor in aisce ar siúl freisin. Spreagann an Fhoireann Ghlas an fhoireann úsáid a bhaint as na háiseanna seo. Spreagann sí an fhoireann freisin úsáid a bhaint as tionscnaimh níos fairsinge cosúil leis Scéim um Rothaíocht chun na hOibre, Scéim an Phas Taistil, Rothair Bhaile Átha Cliath (Dublin Bikes) etc.
Ba cheart a thabhairt faoi deara chomh maith go ngníomhachtaíonn braiteoirí na soilse go léir san fhoirgneamh.
Tá an Oifig ag oibriú chomh maith leis an tiarna talún, IPUT, i dtreo spriocanna athchúrsála a bhaint amach. Déanann an tiarna talún monatóireacht ghníomhach ar dhramhaíl agus chuir sé ceamaraí isteach sa seomra dramhaíola lena chinntiú go ndéantar dramhaíl/athchúrsáil a dhiúscairt go cuí agus i gceart. Is í an sprioc don fhoirgneamh don bhliain 2023 ráta athchúrsála 75% agus ba é an leibhéal iarbhír comhchoiteann a baineadh amach do na tionóntaí go léir san fhoirgneamh don bhliain 2022 51%. Aithnítear go dteastóidh iarracht mhór i measc gach duine i rith 2023.
Seo a leanas na bearta a rinne ár n-oifig le spriocanna athchúrsála a bhaint amach:
____________________
Elaine Cassidy
Ard-Stiúrthóir
An Sainordú um Ghníomhú ar son na hAeráide 2022 | An Mhír de Threoir an Treochláir | Ár nDul chun Cinn
1. | Ár Spriocanna | ||
1.1 Astaíochtaí GCT a laghdú 51% in 2030. | Mír 2.2 Ár Spriocanna | Baineadh leibhéal athchúrsála 51% amach don bhliain 2022. | |
Is í an sprioc don fhoirgneamh don bhliain 2023 75% | |||
Tograí/plean leis an sprioc a bhaint amach | |||
1.2 An feabhsú ar éifeachtúlacht fuinnimh san earnáil phoiblí a mhéadú ón sprioc 33% in 2020 go dtí 50% faoin mbliain 2030. | Mír 2.2 Ár Spriocanna | Iniúchadh ar Éifeachtúlacht Fuinnimh déanta. | |
Glacadh le go leor de na moltaí atá san Iniúchadh cheana féin. | |||
Cuirtear moltaí nár glacadh leo i bPlean Gníomhaíochta na Foirne Glaise don bhliain 2023. | |||
Fuarthas rátáil DEC B3. | |||
Cuirtear comhairle a chuirtear ar fáil sa tuarascáil nach mbaineann le costais chaipitil san áireamh i bPlean Gníomhaíochta na Foirne Glaise don bhliain 2023. | |||
Táthar ag fanacht le tuarascáil OOP ar an gcomhairle a chuirtear ar fáil sa tuarascáil a bhaineann le costais chaipitil. | |||
Cuireadh feachtas éifeachtúlachta fuinnimh Laghdaigh d’Úsáid de chuid an Rialtais i bhfeidhm. | |||
Leanúint le feasacht a mhúscailt ar úsáid agus ar chaomhnú fuinnimh i rith 2023. | |||
1.3 Treochláir um Ghníomhú ar son na hAeráide a nuashonrú ar aon dul le Sainordú nuashonraithe um Ghníomhú ar son na hAeráide na hEarnála Poiblí. | Mír 1.7 An Treochlár um Ghníomhú ar son na hAeráide a nuashonrú. | Nuashonraíodh An Treochlár um Ghníomhú ar son na hAeráide. | |
2. | Ár nDaoine | ||
2.1 Foirne Glasa a bhunú agus acmhainní a sholáthar dóibh, tuairisciú leis an mbainistíocht shinsearach, go ndéanfar tiománaithe comhtháite na hinbhuanaitheachta díobh i ngach comhlacht earnála poiblí. | Mír 2.1 Ár ndaoine | Tá Foireann Ghlas a dhéanann ionadaíocht do na comhlachtaí reachtúla éagsúla agus na haonaid ghnó éagsúla laistigh den Oifig bunaithe agus gníomhach. | |
2.2 Ball den Bhord Bainistíochta a ainmniú mar an Seaimpín Aeráide agus Inbhuanaitheachta atá freagrach as an sainordú a chur i bhfeidhm agus as tuairisciú air. | Mír 2.1 Ár ndaoine | Ceapadh ball den MAC mar Oifigeach Aeráide agus Inbhuanaitheachta agus mar an tOifigeach Feidhmíochta Fuinnimh don Oifig. | |
2.3 Gníomhú cuí ar son na haeráide agus oiliúint chuí inbhuanaitheachta (teicniúil agus iompraíochta) a chuimsiú isteach i straitéisí foghlama agus forbartha don fhoireann. | Mír 2.1 Ár ndaoine | Fanacht le hoiliúint an SEAI/an GCC agus í a chur san áireamh i bpleananna F agus F na foirne | |
2.4 Ceardlanna foirne a eagrú (ar a laghad gach bliain) le dul i ngleic le saincheisteanna aeráide, díriú san áireamh ar lorg carbóin na heagraíochta a laghdú. | Mír 2.1 Ár ndaoine | Cuir i láthair/ceardlanna le Baill den Fhoireann Ghlas ag cruinnithe rannóige a bhaineann le hIompar atá Neamhdhíobhálach don Chomhshaol, Dramhaíl agus Athchúrsáil agus Bia agus an Comhshaol. | |
Cuir i láthair ag cruinnithe débhliantúla na foirne go léir agus cuir i láthair leis an MAC. | |||
Foilsítear na ceardlanna go léir ar inlíon na hOifige. | |||
2.2 A chinntiú go dtugann an Bhainistíocht Shinsearach go léir (leibhéal príomhoifigigh nó a chomhionann agus os a chionn) faoi chúrsa oiliúna um ghníomhú ar son na haeráide in 2023 nó 2024, atá cosúil leis an gcúrsa oiliúna Údaráis Áitiúil faoi mar a sholáthraíonn na CAROanna. | Mír 2.2 Ár ndaoine (treoir 2023) | Cuireadh oiliúint don Bhainistíocht Shinsearach san áireamh i Straitéis F agus F na hOifige | |
3. Ár mBealach Oibre | |||
3.1 Tuairisciú ar an méid seo a leanas sa tuarascáil bhliantúil: | Mír 1.5 Tuairisciú | Tuarascáil ar Ídiú Fuinnimh don bhliain 2021 curtha faoi bhráid an SEAI. | |
* Astaíochtaí GCT | Cuireadh tuarascáil ar astaíochtaí gás ceaptha teasa agus gníomhaíochtaí inbhuanaitheachta curtha san áireamh sa Tuarascáil Bhliantúil dheireanach. | ||
* Cur i bhfeidhm an tsainordaithe | Trí úsáid a bhaint as Córas Monatóireacht agus Tuairiscithe Earnála Poiblí an SEAI, tá ar chomhlachtaí poiblí le tuairisciú gach bliain ar chur i bhfeidhm riachtanais aonair an tsainordaithe trí úsáid a bhaint as cur chuige “comhlíon nó mínigh”. | ||
* Tuarascáil ar ghníomhaíochtaí inbhuanaitheachta. | Cuirfear eolas breise, faoi mar a leagtar amach i gcolún 1, san áireamh i dtuarascálacha bliantúla amach anseo. | ||
* Comhlíonadh Chiorclán 1/2020: Nósanna imeachta chun astaíochtaí a sheach-chur a bhaineann le haerthaisteal oifigiúil. | |||
3.2 Bíonn súil leis go bhfoilseoidh comhlachtaí poiblí a dTreochlár iomlán ar a láithreán gréasáin. | Mír 1.6 treoir 2023 – Faomhadh agus ainm a chur leis. | Foilseoimid an CAR ar shuíomhanna gréasáin ár nOifige agus ar ár n-inlíon foirne. | |
3.3 Athbhreithniú a dhéanamh ar aon phróisis pháipéarbhunaithe agus measúnú a dhéanamh ar na féidearthachtaí digitiú a dhéanamh chun go ndéantar an cur chuige réamhshocraithe de. | |||
Mír 2.3 Ár mbealach oibre | Tá laghdú substainteach bainte amach againn cheana féin ar chomhaid pháipéarbhunaithe a úsáid. | ||
Leanúint le monatóireacht a dhéanamh ar úsáid páipéir i rith 2023. | |||
Tionscadal Digitithe Tuairisceáin Eitice SIPO a dhéanamh in 2025. | |||
Tionscadal Digitithe Tuairisceáin Toghcháin SIPO a dhéanamh in 2025. | |||
3.4 Creidiúnú foirmiúil comhshaoil a bhaint amach do chomhlachtaí earnála poiblí móra, cosúil le ISO 50001 (Caighdeán Bainistíochta Comhshaoil) nó ISO 14001 (Córas Bainistíochta Comhshaoil), ag féachaint le EMAS ISO 14001 (Scéim Éicea-Bhainistíochta agus Iniúchóireachta) a bhaint amach. Go Sonrach: | |||
* Tá ar gach comhlacht earnála poiblí a chaitheann níos mó ná €2m sa bhliain ar fhuinneamh le deimhniúchán ISO 50001 a bhaint amach faoi dheireadh 2024. | |||
* Tá ar na comhlachtaí poiblí eile go léir le cláir bhainistíochta fuinnimh a chur i bhfeidhm de réir threoir bainistíochta fuinnimh an SEAI (IR 426 de 2014) agus tá orthu tuairisciú leis an SEAI gach bliain ar M agus R. | Mír 2.3 Ár mbealach oibre | Tá an Oifig sásta go bhfuil comhlacht / córas bainistíochta fuinnimh aici atá cuí i leith mhéid ár n-eagraíochta, faoi mar a leagtar amach i dtreoir an SEAI i leith Bainistíocht Fuinnimh Eiseamláireach a Léiriú agus go bhfuil cláir bhainistíocht fuinnimh á gcur i bhfeidhm againn atá cuí i leith mhéid ár n-eagraíochta de réir threoir bainistíochta fuinnimh an SEAI. | |
3.5 Soláthar Poiblí Glas a chur i bhfeidhm, ar aon dul le Treoir maidir le Soláthar Poiblí Glas an GCC agus Critéir Chuardaigh GPP a úsáid sa chás gur cuí. Déanfaidh gach comhlacht poiblí: | |||
Stop a chur le cupáin, pláta agus sceanra indiúscartha ó aon cheaintín earnála poiblí nó ó shaoráid dhúnta, timpeallachtaí cliniciúla (i.e. cúram sláinte nach bhfuil ceaintín ann) as an áireamh. | |||
Modhanna tógála ísealcharbóin agus ábhar stroighne ísealcharbóin a shonrú a mhéid agus is indéanta do thionscadail tógála a sholáthraítear nó a dtacaítear go díreach leo ó 2023. | |||
Mír 2.3 Ár mbealach oibre | Cuireadh Critéir Ghlasa san áireamh mar chuid de na critéir roghnúcháin agus bhronnta i dtairiscint 2022 do sheirbhís glantacháin taobh istigh. | ||
Tuigeann TFC an Treoir don Earnáil Phoiblí go hiomlán. | |||
Tá an fhoireann ábhartha le cur ar an eolas nach mór Critéir Ghlasa a chur san áireamh nuair atá Seirbhísí Bia agus Lónadóireachta agus Táirgí Páipéir agus Seirbhísí Clódóireachta á soláthar. Breithniú a dhéanamh ar bheartas le haghaidh níos mó roghanna neamhfheola chun Seirbhísí Bia agus Lónadóireachta a sholáthar. | |||
Ní chuirtear ábhar indiúscartha ar fáil inár gceaintín nó stáisiúin tae. | |||
N/B | |||
Córas a bhunú le sonraí a bhailiú agus a chur i dtaifead ar GPP a chur i bhfeidhm i d’eagraíocht, trí úsáid a bhaint as an teimpléad agus an treoir a forbraíodh do thuairisciú ag roinn rialtais mar thagairt | Mír 2.3 Ár mbealach oibre | Cuirfidh an Oifig córas i bhfeidhm le GPP a chur i bhfeidhm a bhailiú agus a thaifeadadh inár nOifig | |
4. | Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | ||
4.1 Úsáid rothar (rothair, rothair leictreacha agus rothair lastais san áireamh) agus roghanna soghluaisteachta comhroinnte a chur chun cinn mar mhalairt ar ghluaisteáin a úsáid i measc fostaithe agus cuairteoirí trí áiseanna a chruthú agus a chothú (taobh istigh agus amuigh d’fhoirgnimh) a thacaíonn leis na roghanna siúd, páirceáil shlán agus inrochtana do rothair, páirceáil chomhroinnte soghluaisteachta agus stáisiúin luchtaithe, faoi mar is cuí, ag féachaint leis an Marc Taistil Níos Cliste a bhaint amach, atá á fhorbairt faoi láthair mar chuid de Chlár Soghluaisteachta Inbhuanaithe Pathfinder. | Mír 2.4 Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | Tá páirceáil shlán do rothair ar fáil cheana féin ag ár bhfoirgneamh. Anuas air sin, cuirtear taisceadáin, cithfholcadáin agus limistéar triomaithe d’éadaí ar fáil inár nOifig. Tá ionad deisiúcháin rothar ann agus cuirtear laethanta seirbhíse rothar saor in aisce ar siúl freisin. | |
Tá breithniú á dhéanamh ag ár bhFoireann Ghlas ar an bpróiseas chun an Marc Taistil Níos Cliste a bhaint amach. | |||
4.2 Deireadh a chur le páirceáil a úsáid i bhfoirgnimh a bhfuil teacht acu ar réimse seirbhísí iompair phoiblí agus ar roghanna soghluaisteachta gníomhaí/comhroinnte d’fhormhór na foirne/na gcuairteoirí agus a chinntiú go gcuirtear páirceáil dhóthanach inrochtana ar fáil dóibh siúd a bhfuil saincheisteanna soghluaisteachta fisiciúla acu. | Mír 2.4 Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | Cuirtear líon beag spásanna carrpháirceála ar fáil mar chuid dár gcomhaontú tionóntachta. Tá freagracht ar OOP as an léas agus tabharfaidh siad treoir ina leith seo. | |
4.3 Deimhniú Taispeána Fuinnimh cothrom le dáta a thaispeáint i ngach foirgneamh poiblí atá oscailte don phobal le húsáid fuinnimh a thaispeáint go soiléir. | Mír 2.4 Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | Fuarthas rátáil DEC B3. Taispeántar an DEC inár nOifig. | |
4.4 | Ní chuirfear córas téimh isteach san earnáil phoiblí a úsáideann breoslaí iontaise i ndiaidh 2023 in 1) foirgnimh nua agus 2) tionscadail iarfheistithe “athchóirithe mhóir” (faoi mar a shainmhínítear sa Treoir maidir le Feidhmíocht Fuinnimh Foirgnimh (EPBD)) murach go mbaineann ar a laghad ceann amháin de na rudaí seo a leanas: | ||
* Níl ach leictreachas ón eangach á úsáid ag an mbreosla iontaise; | |||
* Níl aon rogha eile neamhiontaise ann atá inmharthana i dtaobh cúrsaí teicniúla (ní bhaineann seo de ghnáth ach le feidhmeanna do chuspóir eile seachas téamh spáis); | Mír 2.4 Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | Tá ár gcóras téimh/aerchóirithe go hiomlán leictreach agus tá sé á rialú ag teaschaidéal. | |
* Mhéadódh córas téimh spáis in-athnuaite a chur isteach astaíochtaí CO2 deiridh; | |||
* Cuirtear úsáid breosla iontaise ar fáil ar mhaithe le cúltaca, le freastal ar bhuaiceanna nó do chuspóirí oibríochtúla (agus is ionann é agus níos lú ná 10% den fhuinneamh téimh bliantúil); | |||
* Nuair a theastaíonn téamh breosla iontaise reatha a athsholáthar go díreach do chuspóir cothabhála éigeandála. | |||
4.5 Maidir le foirgnimh reatha: | |||
* Ba cheart go dtosódh comhlachtaí poiblí agus grúpaí earnála móra ag a bhfuil eastát mór iarfheistiú domhain ar fhoirgneamh amháin, ar a laghad, in 2023 le sprioc 51% 2030 a bhaint amach; | |||
* Ba cheart do gach comhlacht earnála poiblí plean soláthair foirgneamh a fhorbairt ar aon dul leis an EPBD, faoi dheireadh 2023, lena soláthar foirgneamh a iarfheistiú chun spriocanna an CAP a bhaint amach; | |||
* Mar chuid den phlean soláthair foirgneamh, ba cheart do chomhlachtaí earnála poiblí tabhairt faoi shonraí a bhailiú agus breithniú a dhéanamh ar na príomhtháscairí feidhmíochta fadtéarmacha iarfheistithe (go dtí 2050) lena soláthar foirgneamh go léir a uasghrádú go dtí Foirgnimh nach mór Neodrach ó thaobh Fuinnimh (NZEB) nó atá Neodrach ó thaobh Fuinnimh (ZEB) faoi mar a dtugtar cuntas air i dtogra an EPBD agus sa Treoir maidir le hÉifeachtúlacht Fuinnimh. | |||
* Oibreoidh an SEAI in 2023 le grúpaí earnála ag a bhfuil eastát mór le sprioc athchóirithe a fhorbairt | Mír 2.4 Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | Oibrítear ár nOifig i láthair amháin mar thionónta i bhfoirgneamh comhroinnte. Níl aon “eastát” nó “stoc” foirgnimh againn. | |
4.6 Gan ach feithiclí saor ó astaíochtaí (ceannach nó léasú) a fháil ó dheireadh 2022, a chuirfidh ar chumas na hÉireann ceanglais na Treorach ón AE, lena leasaítear Treoir 2009/33/CE maidir le feithiclí iompair ar bóthar atá glan agus tíosach ar fhuinneamh (Treoir 2019/1161 ón AE) a shásamh agus gníomhú mar cheannaire idirnáisiúnta sa limistéar seo. Tá eisceacht ann nuair atá an fheithicil díolmhaithe faoi Rialacháin na gComhphobal Eorpach (Feithiclí Iompair ar Bóthar atá Glan agus Tíosach ar Fhuinneamh) (Leasú) (IR 381 de 2021). | |||
Ba cheart feithiclí saor ó astaíochtaí a shonrú i gconarthaí soláthair earnála poiblí le haghaidh seachadta agus tarlú, sa chás gur féidir. | Mír 2.4 Ár bhfoirgnimh agus feithiclí | Ní dhéanann ár nOifig feithiclí a cheannach nó a léasú. |
________________________________________
[1] De réir CAP 21, áirítear le comhlachtaí poiblí móra ranna rialtais; eagraíochtaí a ídíonn breis agus 50 GWh d’fhuinneamh sa bhliain; agus earnálacha aonchineálacha, cosúil le hoideachas agus sláinte.